امنیت وب
اطلاعات حدود ۳۰ هزار وب سایت ایرانی از جمله سایتهای اینترنتی نهادهای مهم مانند وزارتخانههای دولتی کشور در حالی در کشورهای دیگر بهویژه آمریکای شمالی نگهداری میشوند که خطر دخل و تصرف در این دادهها، هر لحظه آنها را تهدید میکند حفظ و نگهداری این اطلاعات، وظیفه «مراکز دیت» در کشور آمریکاست که بر اساس قوانین آمریکا تقریبا توانایی هرگونه دخل و تصرف یا دستیابی به این اطلاعات را دارند.
هر سایت اینترنتی، به فضایی احتیاج دارد که اطلاعات روی آن قرار گیرد. شرکتهای «میزبان» این فضا را در اختیار صاحبان سایتها قرار میدهند اما محل اصلی نگهداری اطلاعات «دیتا سنتر» یا «مراکز دیت» هستند که معمولا با هزینههای بسیار زیاد شکل میگیرند و در حال حاضر در ایران چنین مرکزی وجود ندارد و میزبانی اینترنت با واسطه شرکتهای داخلی توسط شرکتهای آمریکایی و دیگر کشورها صورت میگ با تاکید دولت بر گسترش فناوری اطلاعات در کشور و توسعه دولت الکترونیکی، لزوم انجام معاملات تجاری و خدماترسانی به مردم از طریق اینترنت این تردید وجود دارد که امنیت حفظ دیتا و اطلاعات حکومتی را بر روی شبکههای اینترنتی چگونه میتوان تامین کرد، درحالیکه به دلیل نگهداری این اطلاعات در خارج کشور، خطر دستیابی و ردیابی اطلاعات مهم یا قطع خدمات از سوی مراکز ارائه دهنده، این سرویسها در آمریکا، ایران را تهدید میک همانگونه که تابستان ۸۲، یک میزبان آمریکایی، خدمات برخی شرکتهای ایرانی را که از آنها سرویس میگرفتند، به طور ناگهانی قطع و دامنههای اینترنتی بسیاری از سایتهای ایرانی را مسدود کرد، چرا که بر اساس قوانین کشور آمریکا، معامله با شرکتهای شامل قانون تحریم اقتصادی از جمله ایران، لیبی و کره شمالی ممنوع است به همین دلیل است که شرکتهای ایرانی ارائه دهنده خدمات میزبانی، به طور غیرمستقیم با شرکتهای آمریکایی وارد معامله میشوند یا در صورت داشتن توانایی یک شرکت را در کشوری خارجی مانند انگلستان به ثبت رسانده و از طریق آن به ایران خدمات میزبانی وب میدهند اما با این وجود هیچ تضمینی برای حفظ و نگهداری اطلاعات سایتهای ایرانی وجود ندارد.
امیرحسین کامروا مدیر شرکت «میزبان وب» به موردی اشاره میکند که در آن سایتهای اینترنتی یک مرکز تحقیقات علوم اسلامی قم توسط مرکز ارائه دهنده خدمات دیتا در آمریکا به دلایل نامعلوم و شاید حساسیت بر روی کشور ایران مسدود شد. و البته با گسترش اطلاعات دولتی و حساس بر روی شبکه اینترنت این خطر برای سایر سایتها نیز وجود دار او میگوید: در ایران حدود ۶۰ شرکت میزبان وب وجود دارد که در مجموع ۳۰ شرکت از آنها فعال هستند.
به گفته کامروا با وجود ارائه خدمات میزبانی در ایران، اصل و منبع نگهداری اطلاعات یا دیتا سنتر در کشور وجود ندارد و صاحبان اصلی مراکز دیتا به هر بهانهای میتوانند این خدمات را قطع کنند همانطور که قبلا کرده او توضیح میدهد که به دلیل وجود این مشکل، نهادهای حساس مانند وزارت دفاع اصلا حاضر نیستند اطلاعات سایت خود را از طریق شرکتهای واسطهای میزبانی کنند به همین دلیل خود یک میزبانی داخلی تأسیس کردهاند که بسیار هزینهبر و گران است چرا در ایران مرکز دیتا نداریم؟ با گسترش فناوریهای اطلاعات در ایران و گسترش شبکه وب به ویژه در نهادهای دولتی، نیاز به ایجاد یک مرکز دیتا که بتواند اطلاعات داخلی را ذخیره و نگهداری کند، احساس میشو از سوی دیگر کارشناسان این حوزه گرچه بر ضرورت وجود یک مرکز دیتا تأکید دارند اما معتقدند هنوز زیر ساختهای لازم برای این منظور فراهم نشده است.
«علیرضا کاشیان» مدیر شرکت خدمات میزبانی «رژین» هزینه احداث یک مرکز دیتا را بیش از یک میلیون دلار عنوان میکند و به خبرنگار ما میگوید: کشور ما به وجود یک «دیتاسنتر» نیاز دارد اما اگر برای احداث آن هزینه شود و به طور مناسب از آن استفاده نشود، فایدهای نخواهد داشت به گفته کاشیان گرچه وزیر ارتباطات در این باره اظهار نظر و ادعا کرد که پیگیر ایجاد مرکز میزبانی در کشور ایران است اما به طور عملی، مخابرات هنوز نتوانسته زیر ساختهای مناسب را برای احداث چنین مراکزی ایجاد کند یکی از مهمترین این زیرساختها، تکمیل شبکه فیبر نوری است که هنوز وجود ندارد. در حال حاضر برای دریافت دیتا و پهنای باند شرکتها مجبور هستند از طریق ماهواره ماهانه ۱۰۰ هزار دلار هزینه کنند که در نهایت این هزینه را مردم میپردازند در حالی که با استفاده از فیبر نوری میتوان هزینهها را بیش از ۹۰ درصد کاهش داد.
کاشیان گرچه تاکید میکند که وزارت دفاع و اطلاعات آمریکا در صورت پیگیری و کشف این نکته که شرکتهای آمریکایی با واسطه شرکتهای داخلی، به ایران خدمات میفروشند، این خدمات را قطع خواهند کرد، اما در عین حال معتقد است، مخابرات باید زودتر زیرساختهای مناسب از جمله فیبر نوری و پهنای باند مورد نیاز را فراهم کند و در مرحله دوم برای ایجاد یک مرکز دیتا سرمایهگذاری کند مسوولان چه میگویند؟ برای آگاهی از نقطهنظرات مسوولان مخابراتی به سراغ رضا رشیدی مدیر شرکت دیتای مخابرات رفتیم اما وی حاضر به ارائه اطلاعاتی در مورد ایجاد دیتا سنتر در داخل کشور نشد در عین حال در هنگام تنظیم این گزارش خبر رسید که سند توسعه فناوری اطلاعات در کشور که در حقیقت مجموعهای از استانداردها در این زمینه است در شورای عالی اطلاعرسانی در حال بررسی است که در میان آن به موضوع ایجاد «دیتا سنتر» اشاره شده است، وجود ندارد. نصرالله جهانگرد دبیر شورای اطلاعرسانی ضمن تایید این خبر میگوید: این سند مجموعهای از استانداردهاست که موضوع دیتا سنتر هم در آن مورد اشاره قرار گرفته و قرار است مجموعهای از استانداردها برای ایجاد دیتا سنتر در کشور تدوین شود.
به گفته جهانگرد با تدوین این استاندارد اجباری در ساخت دیتا سنتر توسط بخش دولتی نیست و بخشهای خصوصی هم میتوانند در این زمینه پیش قدم شوند .
نویسنده : ندا دهقانی