روايت امام صادق درباره تاسوعا و عاشوراي حسيني بيانگر آن است كه غم شهادت امام حسين نه تنها اهل زمين، بلكه اهل آسمان را نيز در برگرفته و در دل همه جهانيان، مخصوصاً مؤمنان، اندوهي عميق و ماندگار بر جاي گذاشته است.
به گزارش خبرگزاري خبرآنلاين، محرم و روزهاي اوج آن، به ويژه نهم و دهم، نه تنها براي شيعيان كه براي تمام جهانيانِ تشنه عدالت و انسانيت، يادآور بزرگ ترين مظلوميت تاريخ است. هر سال با فرارسيدن تاسوعا و عاشورا، قلوب ميليون ها انسان در سراسر عالم، آگاهانه يا ناخودآگاه، غرق در اندوه و حزن مي شود؛ اندوهي كه ريشه در حادثه اي دارد كه با خون پاك ترين فرزندان بشر آبياري شد. اين غم نه تنها يك اندوه تاريخي، بلكه ماتمي به وسعت عوالم هستي است كه از عمق زمين تا بلنداي عرش خدا را فرا مي گيرد.
بنابر روايت تسنيم، در چنين روزهايي، روايات اهل بيت عليهم السلام اسرار و ابعاد تازه اي از عظمت كربلا را براي دل هاي آگاه مي گشايند. امامان معصوم با توصيف عظمت مصيبت قتل امام حسين، پيامي روشن و ماندگار به ما مي دهند: سوز كربلا فقط مربوط به يك قوم يا يك نقطه از زمين نيست بلكه اين مصيبت، دل هاي اهل آسمان، زمين و همه مؤمنان را در هر عصر و زماني جريحه دار و عزادار مي كند.
به عنوان نمونه شيخ كليني در جلد چهارم از كتاب شريف اصول كافي نقل مي كند فردي به نام عبدالملِك از امام جعفر صادق عليه السلام درباره روزه گرفتن روز تاسوعا و عاشوراي محرم پرسيد. امام فرمود:
تاسوعا روزي است كه امام حسين عليه السلام و يارانش در كربلا محاصره شدند و اهل شام در اطراف آنان اجتماع كردند. ابن مرجانه و ابن سعد از كثرت لشكر خود خوشحال شدند و امام حسين و ياران او را در آن روز ضعيف شمردند يقين كردند كه براي حسين ياوري نخواهد آمد و اهل عراق آن حضرت را امداد نخواهند كرد. پدرم به فداي آن حسيني كه ضعيف شمرده شد و غريب بود.
تَاسُوعَا يَوْمٌ حُوصِرَ فِيهِ الْحُسَيْنُ وَ أَصْحَابُهُ بِكَرْبَلَاءَ وَ اجْتَمَعَ عَلَيْهِ خَيْلُ أَهْلِ الشَّامِ وَ أَنَاخُوا عَلَيْهِ وَ فَرِحَ ابْنُ مَرْجَانَةَ وَ عُمَرُ بْنُ سَعْدٍ بِتَوَافُرِ الْخَيْلِ وَ كَثْرَتِهَا وَ اسْتَضْعَفُوا فِيهِ الْحُسَيْنَ ع وَ أَصْحَابَهُ وَ أَيْقَنُوا أَنَّهُ لَا يَأْتِي الْحُسَيْنَ نَاصِرٌ وَ لَا يُمِدُّهُ أَهْلُ الْعِرَاقِ بِأَبِي الْمُسْتَضْعَفَ الْغَرِيبَ.
سپس امام عليه السلام فرمود: اما روز عاشورا: اين روزي است كه امام حسين دچار مصيبت شد و در ميان ياران خود افتاد و اصحاب آن حضرت هم با اجساد برهنه در اطراف آن بزرگوار افتادند. آيا يك چنين روزي را مي توان روزه گرفت نه بخداي بيت الحرام يعني كعبه، اين روز روز روزه گرفتن نيست. بلكه روز حزن و مصيبت است كه دچار اهل آسمان و زمين و جميع مؤمنين شده است.
أَمَّا يَوْمُ عَاشُورَاءَ فَيَوْمٌ أُصِيبَ فِيهِ الْحُسَيْنُ ع صَرِيعاً بَيْنَ أَصْحَابِهِ وَ أَصْحَابُهُ حَوْلَهُ صَرْعَي عُرَاةً أَ فَصَوْمٌ يَكُونُ فِي ذَلِكَ الْيَوْمِ كَلَّا وَ رَبِّ الْبَيْتِ الْحَرَامِ مَا هُوَ يَوْمَ صَوْمٍ وَ مَا هُوَ إِلَّا يَوْمُ حُزْنٍ وَ مُصِيبَةٍ دَخَلَتْ عَلَي أَهْلِ السَّمَاءِ وَ أَهْلِ الْأَرْضِ وَ جَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ.
روز عاشورا روز فرح و سرور است براي ابن مرجانه و آل زياد و اهل شام. خشم خدا بر آنان و ذرياتشان باد عاشورا همان روزي است كه جميع بقعههاي زمين گريان شدند غير از بقعه شام. كسي كه اين روز را روزه بگيرد، يا به آن تبرك بجويد خدا او را در حالي با آل زياد. محشور ميكند كه قلبش مسخ شده باشد و مورد سخط خدا قرار گرفته باشد. كسي كه در اين روز چيزي را ببرد و در منزل خود ذخيره كند خدا نفاقي را دچار قلبش ميكند تا آن روزي كه او را ملاقات نمايد و بركت را از او و اهل بيت و فرزندانش خواهد گرفت شيطان را با او در كليه آنها شريك قرار ميدهد.
وَ يَوْمُ فَرَحٍ وَ سُرُورٍ لِابْنِ مَرْجَانَةَ وَ آلِ زِيَادٍ وَ أَهْلِ الشَّامِ غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ عَلَي ذُرِّيَّاتِهِمْ وَ ذَلِكَ يَوْمٌ بَكَتْ جَمِيعُ بِقَاعِ الْأَرْضِ خَلَا بُقْعَةِ الشَّامِ فَمَنْ صَامَهُ أَوْ تَبَرَّكَ بِهِ حَشَرَهُ اللَّهُ مَعَ آلِ زِيَادٍ مَمْسُوخَ الْقَلْبِ مَسْخُوطاً عَلَيْهِ وَ مَنِ اذَّخَرَ إِلَي مَنْزِلِهِ ذَخِيرَةً أَعْقَبَهُ اللَّهُ تَعَالَي نِفَاقاً فِي قَلْبِهِ إِلَي يَوْمِ يَلْقَاهُ وَ انْتَزَعَ الْبَرَكَةَ عَنْهُ وَ عَنْ أَهْلِ بَيْتِهِ وَ وُلْدِهِ وَ شَارَكَهُ الشَّيْطَانُ فِي جَمِيعِ ذَلِك.
عبارت حُوصِرَ فيه الحُسَين و أصحابه كه حكايت از محاصره امام حسين و ياران با وفاي شان را ارد، روح مقاومت را نشان مي دهد؛ در بحراني ترين شرايط، امام حسين و يارانش كوتاه نيامدند. اين يعني حتي در اوج فشار و انزواي ظاهري، پايداري و حفظ اصالت انساني و ديني مهم تر از جان و ظواهر دنياست. وقتي همه راه ها بسته شد و دشمن در نهايت ظلم و قدرت طلبي همه وجودشان را محاصره كرد، اصحاب امام حسين نشان دادند كه وفاي به پيمان و ارزش ها از راحتي و جان شيرين تر است.
همچنين اين حديث گوياي آنست كه دشمنان اهل بيت نه فقط بر ظلم، بلكه بر آزردن صالحان و مظلومان شادمان مي شوند. اين نوع شادي، نشانه پوچي و انحطاط اخلاقي آنان است و در نقطه مقابل، عزت و وارستگي امام و ياران او بزرگ تر جلوه مي كند. از ديگر سو اين حديث مي گويد مصيبت امام حسين فقط يك اندوه شخصي يا خانوادگي نيست، بلكه مصيبتي است كه تمام هستي را فرا گرفته تا جايي كه حتي اهل آسمان (فرشتگان، عالم بالا) در غم و اندوه فرو رفته اند. درك اين حزن، مؤمن را با جهاني از حقيقت و مظلوميت پيوند مي دهد؛ شيعه و مؤمن با اهل زمين و آسمان هم دل مي شود.
وقتي سوگواري شهادت امام حسين به كل عرش و فرش سرايت مي كند، نشان مي دهد حادثه اي كه در كربلا رخ داده فقط يك حادثه تاريخي نيست، بلكه ضربه اي به اساس اخلاق، عدالت و ايمان در عالم بوده است.