احتمالا به ياد داريد وقتي قوز مي كرديد، پدر و مادر يا معلم مدرسه مي گفتند: صاف بنشين! مدت ها است كه توصيه مي شود درست و صاف نشستن يكي از راه هاي بهبود حالت بدن و همچنين راهي براي جلوگيري از كمردرد است.
اما تحقيقات اخير در حال بررسي و زير سوال بردن توصيه هاي قديمي در مورد چگونه نشستن، چگونه ايستادن و چگونه بلند كردن وسايل است و اين احتمال وجود دارد كه آنچه درباره وضعيت درست بدن مي دانستيم، اشتباه باشد.
به گزارش يا هو لايف، در ايالات متحده و بسياري از كشورهاي غربي، مدت ها است بر نحوه ايستادن و صاف نشستن تمركز شده است. براي مثال توصيه ها براي درست ايستادن عبارت اند از باز كردن پاها كمي بيشتر از عرض شانه و رو به جلو، جمع كردن لگن، صاف كردن كمر، سفت كردن عضلات شكم، عقب كشيدن شانه ها و دور كردن آن ها از چانه، گردن در حالت خنثي و چانه كمي به داخل. حالت مناسب نشستن هم مشابه است: كمر صاف، شانه ها عقب، وزن به طور مساوي روي هر لگن توزيع شود، زانوها در زاويه 90 درجه و پاها صاف روي زمين.
نظريه رايج اين است كه صاف ايستادن يا نشستن ميزان فشار روي ماهيچه ها، مفاصل، رباط ها و ديسك هاي بين مهره اي را كاهش مي دهد.
پس مشكل «صاف نشستن» يا «درست ايستادن» چيست؟
هنوز مشخص نيست كه آيا وضعيت صاف براي ستون فقرات و سلامتي كلي بهتر از وضعيت خميده است يا خير. در واقع، تحقيقات زيادي در اين زمينه وجود ندارد. يك تيم از محققان استراليايي تمام مطالعاتي را كه درباره وضعيت بدني و درد و آسيب هاي كمر وجود داشت، جمع آوري كرد، اما نتوانست درباره بهترين حالت ستون فقرات براي جلوگيري از مشكلات به يك پاسخ قطعي برسد.
پيتر او ساليوان، يكي از محققان استراليايي و پروفسور فيزيوتراپي و علم ورزش در دانشگاه كرتين، به ياهو لايف مي گويد: «افرادي كه كمردرد دارند و كساني كه چنين دردي ندارند، لزوما از نظر وضعيت بدني پايه (مثلا نحوه نشستن، ايستادن يا خم شدن) تفاوت قابل توجهي با هم ندارند. در گذشته تصور مي شد كه وضعيت بدني غلط (مانند قوز كردن يا بد ايستادن) عامل اصلي كمردرد است اما بررسي هاي علمي نشان مي دهند كه براي تاييد اين ادعا شواهد كافي وجود ندارد و در واقع، وضعيت خميده، قوز كرده يا به اصطلاح بد ممكن است واكنشي به درد باشد، نه علت آن. افرادي كه درد دارند، تمايل دارند از كمرشان بيش از حد محافظت كنند و حركاتشان كندتر و خشك تر است، با تنش عضلاني بيشتر.»
ارتباط بين وضعيت بدني و سلامت
بت لينكر، نويسنده و مورخ پزشكي، مي گويد كه موضوع وضعيت بدن در طول تاريخ اهميت و بار معنايي خاصي داشته و فراتر از يك موضوع فيزيكي يا سلامتي ساده بوده است. به گفته لينكر، علاقه ما به صاف ايستادن را مي توان در نظريه تكامل چارلز داروين رديابي كرد. داروين معتقد بود كه اين ويژگي (صاف ايستادن) به همراه ديگر عوامل، نشان دهنده يك پيشرفت تكاملي در انسان ها است و نه صرفا اندازه يا پيچيدگي مغز او. با اين حال، در زمان جنگ جهاني اول، پزشكان و مقام هاي نظامي به اين نتيجه رسيدند كه وضعيت بدني مي تواند نشانه سلامتي و آمادگي جسماني باشد و بنابراين به عنوان يك معيار براي ارزيابي مناسب به كار گرفته شد.
در حدود دهه 1940، دانشمندان بررسي رابطه علت و معلولي بين وضعيت بدن و كمردرد را آغاز كردند. لينكر تاكيد مي كند از آنجا كه درد به سختي قابل تشخيص و ارزيابي و به عبارت ديگر، يك تجربه شخصي و متفاوت است، نمي توان آن را به سادگي اندازه گيري كرد. اين موضوع باعث مي شود پژوهشگران نتوانند علل و عوامل مرتبط با درد را به راحتي شناسايي كنند.
او ساليوان مي گويد كه بي تحركي، نشستن طولاني مدت، استرس، خواب نامناسب، مشكلات بهداشت روان، سيگار كشيدن و اضافه وزن همگي مي توانند منجر به درد كمر شوند. بلند كردن يا حمل اشياي سنگين هم مي تواند به كمر آسيب بزند.
لينكر هم مي افزايد اگرچه وضعيت بدني به تنهايي نه علت اصلي كمردرد است و نه مي تواند از آن جلوگيري كند، در افرادي كه اين درد مزمن را دارند، اصلاح وضعيت بدني مي توانند موثر باشند.
او ساليوان و لينكر هر دو بر اين باورند كه نشستن يا ايستادن در يك وضعيت خاص براي مدت طولاني ــ چه صاف و چه خميده ــ مي تواند باعث درد شود. بنابراين به جاي تلاش براي صاف ماندن به منظور جلوگيري از درد كمر، بهتر است كمتر بنشينيد و فعاليت بدني داشته باشيد، زيرا نشستن طولاني مدت خطر بزرگي براي درد كمر است.