به گزارش سيتنا از آي اي، براي اولين بار دانشمندان توانسته اند شواهدي قوي از چرخش چرخند را در منطقه قطبي اورانوس به دست آورند.
چرخند(Cyclone) اصطلاحي در هواشناسي است كه به بررسي مستقيم جهت حركت يك توده هوا مي پردازد. خود توده هوا نيز بستگي مستقيم به منطقه جغرافيايي و محدوده انتقالي توده هوا دارد، به گونه اي كه جهت حركت يك توده هوا در نيم كره شمالي با جهت حركتي يك توده هوا در نيم كره جنوبي دقيقاً برعكس يكديگر و برخلاف هم است.
مطالعه اي كه توسط ناسا انجام شده، امواج راديويي منتشر شده از غول يخي اورانوس را بررسي كرده است.
دانشمندان پس از بررسي داده ها، اين پديده را در قطب شمال اين سياره تاييد كردند. آنها توانستند با استفاده از بشقاب هاي آنتن راديويي Very Large Array در نيومكزيكو، نماهاي بي سابقه اي از اين سياره به دست آورند. اين مشاهدات طي سال هاي 2015، 2021 و 2022 جمع آوري شده است.
پژوهشگران با اين داده هاي دقيق توانستند آنچه را كه در زير ابرهاي جو قطبي اورانوس اتفاق مي افتد، بررسي كنند. داده ها شواهدي از گردش هواي خشك و گرم را در قطب شمال اين سياره يافت كه يكي از نشانه هاي كليدي يك چرخند قوي است.
الكس آكينز از آزمايشگاه پيشران جت ناسا در جنوب كاليفرنيا و نويسنده اصلي اين مطالعه گفت: اين مشاهدات چيزهاي بيشتري در مورد داستان اورانوس به ما مي گويد. اينكه اين دنيا بسيار پوياتر از آن چيزي است كه فكر مي كنيد. اورانوس فقط يك توپ ساده آبي متشكل از گاز نيست. چيزهاي زيادي در زير پوست آن اتفاق مي افتد.
كاوشگر «وويجر 2» ناسا براي اولين بار اين ويژگي چرخشي غيرعادي را در ناحيه قطبي اورانوس مشاهده كرد. در آن تصوير، يك ابر متان با نشانه هايي از بادهاي پرسرعت در مركز قطبي در مقايسه با محيط اطراف مي چرخد. با اين حال، اندازه گيري هاي فروسرخ انجام شده توسط اين فضاپيما قادر به نشان دادن تغييرات دمايي كه مي تواند نشان دهنده اين چرخند باشد، نبود.
حتي براي تلسكوپ هاي زميني، به دليل مدار غير عادي اين سياره بيرون از منظومه شمسي، تعيين پويايي جوي اين سياره دشوار بود.
اما دانشمندان در اين مطالعه به دليل موقعيت فعلي اين سياره در مدار طولاني آن به دور خورشيد، ديد بهتري نسبت به هميشه پيدا كردند. از حدود سال 2015، اين سياره ديد بهتري به تلسكوپ زميني ارائه كرده است و بنابراين دانشمندان توانستند به مناطق قطبي اورانوس نگاه كنند.
ناسا مي گويد كه حداقل 84 سال طول مي كشد تا اورانوس يك دور كامل به دور خورشيد بچرخد.
دانشمندان خاطرنشان مي كنند كه چرخند در اورانوس شكل فشرده اي را تشكيل مي دهد كه شبيه به آن چيزي است كه در زحل توسط فضاپيماي كاسيني مشاهده شده است. اورانوس نيز مانند زحل، هواي گرم و خشك در هسته خود نسبت به محيط اطراف دارد.
آكينز مي گويد: اين واقعيت كه ما هنوز در حال يافتن چيزهاي ساده در مورد نحوه عملكرد جو اورانوس هستيم، واقعاً من را براي يافتن اطلاعات بيشتر در مورد اين سياره مرموز هيجان زده مي كند.
با توجه به جديدترين يافته ها، چرخندها يا ضد چرخندها اكنون در قطب هاي همه سيارات واقع در منظومه شمسي ما مشاهده شده اند، البته به غير از سياره عطارد كه عملاً به دليل نزديكي بيش از حد به خورشيد، جو ندارد.
نتايج اين مطالعه در مجله Geophysical Research Letters منتشر شده است.