از دور، اینترنت شبیه یک ابزار دلخواه به‌نظر می‌آید که هرکس هرطور که می‌خواهد آن را به‌کار می‌برد. این استفاده‌ها در زمینه‌های مختلف صورت می‌گیرد و در عین اینکه نیازهای مختلف زندگی روزمره مردم را مرتفع می‌سازد، در یک فضای مجازی کلی و گسترده انجام می‌شود. بازیگران این عرصه از سواد رسانه‌ای فوق‌العاده بالایی برخوردارند و با اینترنت بزرگ شده‌اند. هر یک از این بازیگران می‌توانند نفشه ویژه خود را برای حاکمیت اینترنت طراحی کنند.
چنانچه اینترنت در آینده به کانون جهانی دادوستد تبدیل‌شود، آن‌گاه چه سرنوشتی‌در انتظار میلیون‌ها نفری‌خواهد بود که‌اتصال به اینترنت برای آنان امکان‌پذیر نیست؟ شاید هرگز نتوانیم پاسخ این سؤال‌را به‌دست آوریم. دگرگونی یک‌شبکه اسرارآمیز دولتی‌و نفوذ آن‌در سیستم ارتباطات جهانی و تبادل اطلاعات‌و بازارهای تجاری اینترنت را به عنوان سرچشمه و مظهر شکافی‌عظیم بین کشورهای صنعتی و در حال توسعه مطرح ساخته است. اصطلاح شکاف دیجیتالی صورت مختصر و کوتاه شده‌ای برای بیان نابرابری‌های بین‌المللی‌در زمینه دسترسی به فناوری اطلاعات و ارتباطات تلقی می‌شود. به‌عبارت دیگر می‌توان گفت‌تا اندازه‌ای شکاف مذکور نشانه‌ای از تهدید قدرت‌های نیرومندی‌است‌که‌جهان‌را در قرن بیست‌ویکم به پاره‌های نابرابر از نظر دسترسی به اطلاعات تقسیم می‌کنند. برخی استدلال می‌کنند نیروهای مذکور موجب شده‌اند اغلب ملل جهان در دام عقب‌ماندگی دایمی گرفتار شوند.
همچنین کشمکش‌ها و درگیری‌های منطقه‌ای می‌تواند روحیه هر ملتی را تضعیف کرده‌و دچار گرفتاری‌های فراوان کند. هرچند شواهدی دال‌بر نقض عملکرد جهانی در خصوص دسترسی به فناوری‌اطلاعات و ارتباطات وجود دارد، اما برخی ناظران از اینترنت به عنوان عامل بالقوه‌ای برای نجات مردم عقب‌مانده جهان نام می‌برند. این قبیل ناظران خوش‌بین استدلال می‌کنند شیوه اقتصاد جهانی به گونه‌ای تغییر یافته که باعث ایجاد فرصت‌های جدیدی برای تولید ثروت شده است، اما برای بهره‌برداری از فرصت‌های‌مذکور چاره‌ای‌جز استفاده از شبکه جهانی اینترنت وجود ندارد. ارتباط‌با شبکه جهانی اینترنت در اغلب مناطق جهان کاری بس‌دشوار است. در حالی که ساکنان نیویورک در اندیشه ارتقای سیستم ارتباط با اینترنت‌از طریق‌تلفن‌های متعارف به سیستم پهن‌باند هستند، بیشتر ساکنان کشورهای در حال‌توسعه هرگز صدای بوق‌آزاد تلفن را نشنیده‌اند؛ چه‌برسد به‌اینکه از ماوس یا موتور جست‌وجوگر اینترنتی استفاده‌کنند. دسترسی میلیون‌ها نفر از ساکنان کشورهای‌یاد شده به اینترنت می‌تواند به طرق‌مختلف‌موجب‌بهبود زندگی‌آنان‌شود. اما به‌نظر می‌رسد تحقق‌این‌امر کار دشوار و طاقت‌فرسایی باشد.
با این‌همه، تعداد کسانی‌که‌این چالش را پذیرفته‌اند روزبه‌روز در حال‌افزایش‌است. این کارآفرینان فعال برای پیشبرد اهدافشان که مبتنی بر عدالت‌و انصاف در زمینه برنامه‌های جهانی گسترش قدرت استفاده از اینترنت برای تمامی ملل دنیاست، از هیچ‌گونه کمک مالی‌و حمایت معنوی مضایقه ندارند. اما با این‌حال هیچ یک از افراد مذکور توقع ایجاد یک مدینه فاضله را نیز در سر نمی‌پرورانند. در بیشتر
موارد اقدامات انجام شده هیچ‌گونه سود مادی برای آن‌ها دربر ندارد. آن‌ها فقط به تحقق اهداف خود می‌اندیشند.
● آینده اینترنت
صدها کارشناس و متخصصی که در زمینه اینترنت و راه‌اندازی شبکه‌های اینترنتی فعالیت دارند، دور هم جمع شدند و با بررسی‌های خود روی ۷۴۲ نفر که از کشورهای مختلف جمع شده بودند،سعی کردند تا تاثیر اینترنت را در زندگی اجتماعی،اقتصادی و سیاسی جوامع در سال ۲۰۲۰ پیش‌بینی کنند. این مطالعات در زمینه‌های مختلف انجام شده بود و هر کدام از این بخش‌ها نتایج قابل ملاحظه‌ای را به‌دنبال داشت که در زیر آن‌ها را مرور می‌کنیم:
▪ توسعه شبکه جهانی: بسیاری از مردم معتقدند که تا پایان دهه دوم از هزاره سوم میلادی به‌راحتی می‌توانند با پرداخت هزینه‌ای بسیار اندک از خطوط پرسرعت اینترنت استفاده کنند. این ابزار به همه کمک خواهد کرد تا رقابت‌های بین‌المللی خود را با موفقیت به پایان برسانند و بتوانند با ایجاد فرصت‌های فراوان برای خود، سود اقتصادی بیشتری را به‌دست آورند. تعداد کمی از افراد همچنان با تردید به آینده اینترنت نگاه می‌کنند و معتقدند که سیاست‌گذاری‌های کلان ممکن است نتایج خوبی را در توسعه همه‌جانبه اینترنت برجای نگذارد و باعث شود منافعی که آن‌ها هم‌اکنون از اینترنت به‌دست می‌آورند به‌خطر بیفتد.
▪ کنترل آینده فناوری به‌وسیله انسان‌ها: بسیاری از شرکت‌کنندگان در این بررسی معتقدند که تا سال ۲۰۲۰ میلادی کنترل فناوری همچنان در دستان توانمند انسان‌ها باقی خواهد ماند. در این میان برخی نگران آن هستند که پیشرفت‌های علمی و تحقیقاتی ممکن است منجر به ساخت ماشین‌هایی شود که دیگر انسان نتواند آن‌ها را کنترل کند. در این میان برخی افراد هم می‌گویند، کسانی که کنترل و هدایت فناوری را به عهده دارند ممکن است این کار را به‌صورت نادرست انجام دهند و باعث بروز خسارات فراوانی شوند.
▪ شفافیت‌سازی و پنهان‌کاری: امروزه مشخص شده که افراد با اعلام اطلاعات بیشتر در مورد خود مزایای فراوانی را به‌دست می‌آورند و به همین خاطر سعی می‌کنند که کمتر به پنهان‌کاری یا انتشار اطلاعات نادرست دست بزنند. آن دسته از افرادی که در این مطالعات شرکت کرده بودند نظرات خود را تاثیر اینترنت برای بهبود وضعیت زندگی در جهان تا سال ۲۰۲۰ اعلام کردند و در پایان مشخص شد، ۴۶ درصد مردم معتقدند که شفاف‌سازی اطلاعات از سوی مردم، سازمان‌ها و مراکز مسؤول می‌تواند نتایج بهتری را برای ارتقای سطح کیفی زندگی تا سال ۲۰۲۰ برجای بگذارد که البته ۴۹ درصد هم با این گفته‌ها مخالف بوده‌اند .
▪ تاثیر اینترنت در بروز جنگ و خشونت: اگرچه مسؤولان می‌کوشند تا اینترنت و مزایای آن را به‌صورت عادلانه بین همه مردم تقسیم کنند، تعداد قابل توجهی از شرکت‌کنندگان در این بررسی معتقدند که تا سال ۲۰۲۰ همچنان بخش زیادی از مردم به شبکه جهانی اینترنت دسترسی نخواهند داشت که مهم‌ترین عامل به‌وجود آورنده این امر مشکلات اقتصادی است. گفته می‌شود، وجود تفاوت‌های فرهنگی، عدم تطابق برخی جوامع با ساختارهای مدرن زندگی و ادامه یافتن جرم و جنایت در بعضی کشورهای دنیا باعث می‌شود تا همه مردم نتوانند به اینترنت دسترسی داشته باشند. در حالی که بسیاری از مردم بر این باورند که اینترنت و فضاهای مجازی موجبات جنایات و خشونت‌ها را بیشتر می‌کند،برخی دیگر می‌گویند که اختلافات بین مذهب‌ها، مشکلات اقتصادی و سیاسی مهم‌ترین عواملی هستند که درگیری‌ها و نزاع‌های سال ۲۰۲۰ را باعث می‌شوند.
▪ معتادان اینترنتی: بسیاری از کسانی که امکان اتصال به اینترنت برای آن‌ها وجود دارد، تا سال ۲۰۲۰ زمان بیشتری را به استفاده از اینترنت اختصاص می‌دهند تا از این طریق بتوانند به کسب مهارت و حرفه به‌خصوصی بپردازند. این امر که علاوه بر افزایش ارتباطات میان‌فردی میزان تولید محصولات مختلف را بالا می‌برد، باعث خواهد شد معتادان اینترنتی هم به‌وجود آیند و مشکلات فراوانی را ایجاد کنند.
▪ کاربران همچنان معتقدند که تا پایان دهه دوم از هزاره سوم میلادی زبان انگلیسی باید زبان رسمی اینترنت محسوب شود تا مردم با هر زبان و فرهنگی که هستند به‌سادگی بتوانند با این جامعه مجازی ارتباط برقرار کنند. بسیاری از مردم بر این باورند که تفاوت میان زبان‌ها در آینده مشکلاتی را برای اینترنت به‌وجود نخواهد آورد و این در حالی است که بیشتر کاربران جهانی برای تطابق خود با دنیای اینترنت می‌کوشند تا زبان انگلیسی را بیاموزند.
● اثرات اینترنت در سال ۲۰۲۰
تا سال ۲۰۲۰ جنبه‌های مختلف اینترنت تکمیل خواهد شد و کاربران با پرداخت هزینه کم خواهند توانست از خدمات شبکه‌های بی‌سیم بهره‌مند شوند. جهان در آن زمان به یک شبکه بزرگ اقتصادی و اجتماعی تبدیل خواهد شد که مردم در آن می‌توانند به‌صورت چهره‌به‌چره به زبان انگلیسی با هم صحبت کنند. در سال ۲۰۲۰ کنترل برخی کارها نظیر نظارت بر پروژه‌ها، برقراری امنیت جهانی و راه‌اندازی سیستم‌های جدید ارتباطی از اختیار انسان‌ها خارج خواهد شد.
شفاف‌سازی باعث ایجاد دنیایی بهتر خواهد شد و مردم هرگونه اطلاعات را در مورد خود منتشر کرده و اطلاعات مورد نیازشان را به‌دست می‌آورند. دنیای مجازی اینترنت فرصت‌های بیشتری را نسبت به دنیای حقیقی برای افزایش تولید و بهره‌وری ایجاد خواهد کرد. اینترنت به‌قدری توسعه‌خواهد یافت که همه می‌توانند از آن استفاده کنند و با تضمین بیشتر در جهت رسیدن به موفقیت گام بردارند.
● اینترنت II
فناوری امروز اینترنت با مشکلات متعددی مواجه است و موانع زیادی در سر راه توسعه سیستم فعلی وجود دارد. بسیاری از کاربران دارای ارتباطات Dial up کند هستند و گفته می‌شود که آدرس‌های اینترنت اکنون رو به اتمام است. قابلیت‌های اینترنتII که در سال ۱۹۹۸ معرفی شد، اولین قدم در تجربه اینترنت نسل بعد است. این پدیده حاصل تلاش دستهجمعی دولت آمریکا، دانشکدهها و دانشگاه‌ها بوده و شرکت‌های خصوصی مانند لوسنت، سیسکو و لورتل نیز در آن دخیل بوده‌اند.
اینترنت کنونی از پروتکل IPv۴ استفاده می‌کند که بیش از ۲۰ سال عمر دارد و به عقیده بسیاری از کارشناسان این پروتکل به آخر عمر خود رسیده است. یک مشکل عمده، تعداد محدود آدرس‌های IPv۴ جهت پشتیبانی از اینترنت کنونی و اینترنت آینده است. پدیده اینترنتII یا Grid Technology پدیدهای است که به‌عنوان جایگزین اینترنت در جهان غرب شناخته شده وکشورهای پیشرفته آن‌را به‌عنوان بزرگترین اتفاق در ۲۰ سال گذشته شناختهاند. اینترنتII با برخورداری از بهترین و سریعترین امکانات جست‌وجو، سرعت بسیار بالا و داشتن امکانات قوی برای هر نوع تحقیق جایگزین به‌حق اینترنت در پنج سال آینده پیش‌بینی شده است. فناوری Grid مجموعهای از نرمافزارها، سختافزارها و جریانهای اطلاعرسانی است که به کاربر کمک می‌کند از بانک‌های اطلاعاتی پراکنده استفاده کامل و همزمان داشته باشد.
از سال ۱۹۹۶ اینترنتII ارتباطات بسیار سریعی را برای دانشکدهها فراهم کرد که هدف آن توسعه کاربردهای پیشرفت فناوری‌های وابسته به شبکه، ایجاد اینترنت آینده و ایجاد ارتباطی قوی و پرسرعت بین مراکز آموزشی، صنعتی و دولتی بود. در حال حاضر ایجاد قابلیت عظیم شبکهای جهت پژوهش و توسعه، امکان آزمودن محصولات فیبری و روترها و ایجاد سرویس‌های جدید شبکه و نرمافزارهای مربوط به اینترنت استاندارد مهم‌ترین اهدافی هستند که اینترنتII به‌واسطه آن راه‌اندازی شده است.
تفاوت اصلی بین اینترنت استاندارد و اینترنتII در تعداد کاربران آن‌هاست. شبکه امروزی اینترنت دارای سه میلیون کاربر است و در مقابل اینترنت II از صدها میلیون کاربر پشتیبانی می‌کند.
حداقل سرعت ارتباط اینترنتII معادل ۱۵۵ مگابیت بر ثانیه است. اینترنت استاندارد در مقابل فناوری Grid از لحاظ یافتن اطلاعات و جست‌وجو منبعی سطحی محسوب می‌شود، در حالی که Grid توانایی جست‌وجو تا آخرین رده رشته ها را به شکل کاملا عمیق دارد. از طریق Grid می‌توان تعداد زیادی از بانک‌های اطلاعاتی را در یک لحظه به شکل عمیق جست‌وجو کرده و نتیجه را به‌جای اطلاعات به‌صورت دانش و مدیریت علمی تهیه کرد و بهترین مسیرها را نشان داد. استفاده از اینترنت استاندارد تنها از قدرت پردازش کامپیوتر شخص برخوردار است.
برخی کاربردهای تجربی قابل انجام با استفاده از فناوری اینترنتII شامل موارد زیر می‌شوند:
▪ پزشکی: تصویربرداری سهبعدی از مغز و معاینه تخصصی پزشکی از راه دور.
▪ فناوری‌های سرگرمی: ارایه تصاویر ویدئویی پیشرفته دیجیتال به‌صورت ارتباط دوطرفه.
▪ آموزش از راه دور: ایجاد امکانات آموزشی زیاد بین دو موسسه به لحاظ جغرافیایی دور از هم و برهم‌کنش بلادرنگ بین دانشجویان و استادان.
▪ اخترشناسی: کنترل تلسکوپ از راه دور و مشاهده اطلاعات دریافت شده از طریق تلسکوپ.
به‌طور کلی ارتباط دوطرفه از راه دور یکی از ویژگی‌های کلیدی اینترنتII است و این ابزار را به یک رسانه آموزشی بسیار قدرتمند تبدیل می‌کند و برای سازمان‌ها و موسسات تحقیقاتی، سازمان‌های انرژی اتمی، بخش‌های مرتبط با فیزیک، شیمی و زیستشناسی بسیار کارایی دارد.
● اعتیاد اینترنتی
از آنجایی که ورود به هزاره سوم میزان دسترسی مردم به اینترنت را تا چند برابر افزایش داده و بر این اساس پیش‌بینی می‌کنند که تعداد کاربران اینترنتی در سال ۲۰۲۰ تا چندین برابر نسبت به آمارهای کنونی افزایش می‌یابد، کارشناسان از هم‌اکنون نگران مشکلی به نام اعتیاد اینترنتی هستند. این اختلال که هم‌اکنون خود را در حجم کوچک‌تری نمایان کرده، تا آن زمان می‌تواند نتایج زیان‌بار فراوانی را به‌دنبال داشته باشد. شانه‌های اعتیاد به اینترنت ممکن است همیشه در اولین مصاحبه درمانی خود را بروز ندهند. از این‌رو مهم است که درمان‌کنندگان به‌طور مستمر برای تشخیص اعتیاد به اینترنت افراد را معاینه کنند. اعتیاد به اینترنت ممکن است نوعی عکس‌العمل و یا واکنش باشد که محرک آن را یک وضعیت ناخوشایند در زندگی فرد تشکیل دهد.
خاستگاه‌های اعتیاد به اینترنت را می‌توان در چهار محرک یافت که باید مورد تشخیص قرار گیرند. این چهار محرک شامل کاربردها، احساسات، شناخت‌ها و حوادث زندگی می‌شوند. به‌طور کلی اینترنت اصطلاحی است که کاربردهای زیادی را به‌صورت آنلاین دربر می‌گیرد که از جمله آن‌ها می‌توان به شبکه گسترده جهانی، تالارهای گفت‌وگو، بازی های دوسویه(interactive)، گروه‌های خبری و موتورهای جست‌وجوگر اشاره کرد. به‌طور معمول معتادان اینترنتی به یکی از موارد یاد شده اعتیاد پیدا می‌کنند و همان مورد محرکی می‌شود تا افراد از اینترنت به‌صورت افراطی استفاده کنند.