اشمیت و یک گوگل بحران‌زده


اشاره :
اريک اشميت چه خدمتي به گوگل کرد که از عهده مدير ديگري بر نمي‌آمد؟ يا بهتر است بگوييم، آيا اشميت لايق تمام آن ستايش‌ها و تشويق‌ها بوده است؟
از سال 2001 که Eric Schmidt به عنوان سکاندار شرکت گوگل انتخاب شد،‌ اين شرکت به يکي از موفق‌ترين و سودآورترين شرکت‌هاي دنياي آي‌تي تبديل گشت. او که در ابتدا تنها سابقه مديريت ارشد اجرايي شرکت Novell را در کارنامه داشت، به عنوان به عنوان يکي از موفق‌ترين و مجرب‌ترين مديران ارشد شرکت‌هاي آي‌تي دنيا شناخته شد.

سايه سنگين بحران
وقتي گزارش رسمي شرکت در 16 آوريل نشان داد آنها در سه‌ماهه اول سال با رکود مواجه شده‌اند، بر همگان مسجل شد که حتي محبوب‌ترين موتور جستجوگر دنيا و غول تبليغاتي آي‌تي نيز در گرداب بحران فرورفته است. تحليلگران بازار آي‌تي معتقدند صنعت تبليغات، امسال دوران سخت‌تري را تجربه خواهد کرد. از سوي ديگر سران گوگل به خوبي مي‌دانند ادامه اين روند اوضاع را وخيم‌تر مي‌کند؛ چون درآمد سه‌ماهه دوم و سوم سال معمولا ضعيف‌تر و شکننده‌تر است و اشميت چندبار در محافل مختلف اعتراف کرده که گوگل دوران مصيبت‌باري در پيش دارد.
به همين دليل بود که Patrick Pichette مدير ارشد مالي شرکت در ماه ژانويه 300 فرصت شغلي در گوگل را حذف کرد و استخدام نيروهاي جديد را به حالت تعليق درآورد. او علاوه بر قطع همکاري با هزاران مقاطعه‌کار، بسياري از پروژه‌هاي شرکت از جمله پروژه تبليغات راديويي را نيمه‌کاره متوقف کرد. در نتيجه اقدامات Pichette بود که ارزش سهام شرکت در بازار بورس در ماه گذشته ميلادي به 5.16 سنت رسيد؛ 23 سنت بيشتر از آنچه واسطه‌هاي بورس تخمين مي‌زدند.
به هر حال موفقيت‌هاي افسانه‌اي گوگل مرهون محصولات و خدماتي است که قبل از اشميت در شرکت پايه‌گذاري شده بودند، پس بايد به فعاليت‌هاي اين مدير موفق دقيق‌تر نگاه کنيم:

نقدينگي
ده سال است که شرکت گوگل تنها بر پايه يک محصول اداره مي‌شود: تبليغات؛ تبليغات براي رسانه‌هاي آفلاين، تبليغات ويديويي، تبليغات روي گوشي تلفن همراه و ...
اما همه اين فعاليت‌ها به علاوه موتور جستجوگر محبوب گوگل، قبل از دوران اشميت و با خريد شرکت Double Click آغاز شدند و به مرور گسترش يافتند. به اين ترتيب اشميت نتوانسته طرح جديدي براي بهبود گردش مالي شرکت ارائه دهد.

توسعه
پيشرفت‌هاي خيره کننده گوگل در دوراني صورت گرفت که اقتصاد آمريکا هنوز قدرت اول دنيا بود و گوگل نيز با استفاده از همين جايگاه اسکناس چاپ مي‌کرد.

شم خريد
خريد شرکت Double Click يک حرکت هوشمندانه و پول‌ساز بود اما به همان ميزان خريد سايت YouTube در دوران اشميت شکستي بزرگ به شمار مي‌رود. با وجود تلاش‌هاي چندين ساله گوگل، هنوز تبليغات ويديويي آنگونه که توليد‌کنندگان و کاربران مي‌خواهند گسترش و رونق نيافته است. به علاوه شرکت‌هاي کوچک بسياري بودند که گوگل مي‌توانست پس از تصرف آنها، با سرمايه‌گذاري و کمي حمايت به موفقيت‌هاي جديدي برسد؛ مثل Dodgeball که مي‌توانست با سايت Twitter رقابت کند.

معاملات
شرکت گوگل در دوران اشميت دو قرارداد بزرگ با شرکت‌هاي AOL و MySpace منعقد کرد که هردو فاجعه‌بار بودند. حالا همه کارمندان گوگل به خوبي مي‌دانند که اين شرکت در بخش شبکه‌هاي اجتماعي يک مهره شکست‌خورده است. واقعا مشخص نيست سران شرکت چرا اين همه سرمايه و اعتبار را براي معاملاتي هزينه کردند که هيچ سودي براي اعتلاي شرکت نداشته‌اند.

آينده
درست است که بازارهاي گوگل همچنان فعال و پرسود هستند ولي آيا زمان آن نرسيده که شرکت، تغييرات بنيادي در محصولات و رويکردهاي خود داشته باشد؟ آيا در دوراني که حتي سايت محبوب Facebook با مشکلات مالي دست به گريبان است، مي‌توان به بازار ابزارها و برنامه‌هاي متن‌باز اميدوار بود؟
بازار موبايل مي‌توانست شروعي دوباره براي گوگل باشد ولي Android همه را نااميد کرده است. در حالي که شرکت اپل با موبايل‌ها و سايت کاربردي خود، گردش مالي عجيبي به دست آورده‌، اشميت و همکارانش همچنان مدعي‌اند موبايل، آينده گوگل را رقم خواهد زد؛ اما با کدام سرمايه؟ با کدام نوآوري؟

موفق ولي نفرت‌انگيز
تابستان سال گذشته که مايکروسافت قصد داشت با در اختيار گرفتن ياهو، انقلابي نو به پا کند، اسلحه مرگبار اشميت به کمک آتشبار قدرت گوگل اتهامات فراواني بر پيکر اين رقيب بزرگ وارد کرد تا همه چيز نابود شود. آشکار است که گوگل مدتهاست از قدرت و نفوذ خود سوءاستفاده مي‌کند. 

اميد به آينده
البته گوگل خبرهاي اميدبخشي هم داده و به تازگي اعلام کرده است اميد کردستاني مدير ارشد بخش فروش و معاون اول بخش توسعه و فروش بين‌الملل شرکت به زودي ترفيع مي‌يابد و مشاور ارشد سران قدرتمند گوگل، اريک اشميت و Sergey Brin و لري پيج خواهد شد. او به همراه Tim Armstrong ـ که در حال حاضر مدير ارشد اجرايي شرکت AOL است ـ خدمات ارزشمندي در بخش فروش محصولات شرکت در آسيا، خاورميانه و اروپا ارائه دادند.